Vondsten met geschiedenis

TRUCKSTOP

Speuren in het historisch archief van MAN

Oude en nieuwe gebruiksaanwijzingen, personeelsbladen, foto’s, folders en dossiers – er bevinden zich ongeveer een miljoen documenten in het historisch archief van MAN. De documenten liggen opgestapeld op honderden meters plankruimte, verdeeld over meerdere ruimtes die tot aan het plafond zijn gevuld met dozen en foedralen. Waar op het eerste gezicht niets anders dan stoffige hopen paperassen lijken te liggen, ontdek je bij nader inzien echte schatten, die uitnodigen tot een spannende reis door de geschiedenis van het bedrijfsvoertuig. Er komen iedere dag tussen de vijf en tien aanvragen binnen bij het archief en zijn beheerder, Henning Stibbe. Daarbij nemen ook vaak liefhebbers van oldtimers contact met hem op, zoals Marek Ciesielski uit Polen. Hij restaureert een oude MAN F4-vrachtwagen uit 1936 en wilde via het historisch archief van MAN aan informatie komen.

Het avontuur F4 begint 

Het gezamenlijke avontuur van de oldtimer-vriend en de oude MAN-vrachtwagen begint al toen Marek Ciesielski nog een kind was. „Begin jaren negentig reisde ik vaak met mijn familie door Opper-Silezië. Uit die tijd kan ik me een grote rode vrachtwagen hoog boven op een verhoging herinneren, die ik in de omgeving gezien heb. Vanaf 2011 ging ik in de regio werken en van tijd tot tijd maakte ik fietstochten naar willekeurige plaatsen. Tot mijn eigen verbazing ontdekte ik op een van deze tochten de MAN F4, die nog altijd op de verhoging stond. Precies zoals ik hem uit mijn „vroege herinnering uit mijn kindertijd kende“. 

In 2013 krijgt Marek Ciesielski het voor elkaar dat de MAN F4 aan een lokaal spoorwegmuseum wordt verkocht. Daar moet de vrachtwagen gerestaureerd en weer in operationele toestand gebracht worden. Vanaf dat moment probeert Marek ook meer informatie over het voertuig te vinden. Bij zijn onderzoek komt hij uiteindelijk uit bij het historisch archief van MAN. „Het bleek al snel dat de vrachtwagen een van slechts drie bewaard gebleven voertuigen is“, vertelt Marek Ciesielski. 

Specialist voor zoekopdrachten

Henning Stibbe kent ieder stuk dat zich in het MAN-archief bevindt. Toen de opgeleide kunsthistoricus in 2011 de leiding over de collectie overnam, moest hij deze geheel moderniseren. Daarbij heeft hij stuk voor stuk de collectie verkend, foto na foto en oorkonde na oorkonde geordend. Nog groter was de taak om alle foto’s en documenten te digitaliseren. Nu weet hij precies waar hij iets kan vinden als er aanvragen bij hem terechtkomen. Zo ook in het geval van de MAN F4 van Marek Ciesielski: hij vindt een gebruiksaanwijzing en een reserveonderdelencatalogus, die hij via een downloadlink aan de oldtimervriend kan doorsturen. Deze documenten helpen Marek Ciesielski om erachter te komen welke onderdelen van de vrachtwagen nog in originele staat zijn en welke onderdelen tijdens het lange leven van het voertuig zijn vervangen. 

Het historische spoor volgen

„We wisten nog steeds niet erg veel over de geschiedenis van het voertuig, behalve dat het na de Tweede Wereldoorlog in Bytom (Duits: Beuthen) gevonden is en daar tot in de jaren tachtig gebruikt werd.“ Dan komt de beslissende ontdekking: de cabine en het plaatje met het voertuigidentificatienummer van de MAN F4 zijn in originele staat. Aan de hand van het voertuig- en motornummer lukt het de archivaris om de originele verkooplijst uit 1936 en daarmee de eerste eigenaar van de vrachtwagen terug te vinden. Een zekere heer Frischbutter, die een steenfabriek in Rosenberg (tegenwoordig: Krasnoflotskoje) bezat. Hij kocht de MAN van het type F4 bij de toenmalige MAN-vestiging in Koningsbergen op 22 december 1936. „Meer dan 80 jaar geleden“, zegt Marek Ciesielski verwonderd. „Wat er daarna gebeurde en hoe de MAN F4 in Opper-Silezië terechtkwam, zullen we vermoedelijk nooit te weten komen. Het zal nog een hele poos duren voordat de oude MAN F4 weer volledig inzetbaar is. Ik ben heel blij dat ik met de hulp van het MAN-archief tenminste iets meer over zijn verleden heb kunnen achterhalen.“