Zuinige colonne

Kosten verlagen met platooning

Het platooning-project van MAN, DB Schenker en de Duitse hogeschool Fresenius eindigt met een positief resultaat. Ook de testchauffeurs verlaten het onderzoek als overtuigde colonne-rijders.

„Platooning zorgt voor minder stress bij het rijden“, luidt de conclusie van Andy Kipping. Hij begeleidde als een van tien chauffeurs drie maanden lang het platooning-project. De 33-jarige zat daarbij in een van de digitaal gekoppelde vrachtwagencombinaties, die op de Duitse A9 tussen de DB Schenker-vestigingen in München en Neurenberg ongeveer 35.000 testkilometers hebben afgelegd. 

„Als partner van DB Schenker hebben we tien van onze chauffeurs uitgekozen en ze voor de ritten met de vrachtwagen-platoons laten opleiden“, zegt Andreas Tremel van Alfred Amenda & Sohn Transport GmbH. „De chauffeurs zijn hun aanvankelijke scepsis al bij de opleiding kwijtgeraakt. Tijdens de praktijktest vonden ze het vervolgens prachtig er live bij te kunnen zijn.“

Van vrachtwagenchauffeur tot platooning-piloot

„Aan het begin heb ik het me erger voorgesteld“, bevestigt ook chauffeur Andy Kipping. De 33-jarige deelde zijn bedenkingen met de andere testchauffeurs. „Maken we ons daarmee overbodig of verdienen we binnenkort nog maar de helft?“ Dat waren twee van de kritische vragen waarmee dr. Sabine Hammer, sociaal onderzoeker aan de Duitse hogeschool Fresenius, voorafgaand aan het project werd geconfronteerd. „En de chauffeurs hebben natuurlijk ook nagedacht over de vraag in hoeverre ze op de techniek kunnen vertrouwen. Of over de vraag of ze de controle verliezen“, zo beschrijft Andreas Tremel andere zorgen van zijn chauffeurs. In de praktijk zou het vertrouwen in het systeem echter snel zijn gegroeid en werkten de chauffeurs er met plezier mee. Uit verdere peilingen tijdens de proef is volgens het onderzoeksresultaat bovendien gebleken dat de chauffeurs platooning meer als een opwaardering van het beroep beschouwen. Ze zouden gemerkt hebben dat ze met nog meer techniek kunnen omgaan en dat het beroep veeleisender wordt. Sociaal onderzoeker dr. Hammer ziet hierin zelfs een stimulans voor jonge mensen om voor het beroep te kiezen: „Je hoeft geen vrachtwagenchauffeur te blijven, je kunt opklimmen tot platooning-piloot.“

Aan boord gemeten

„Bij alle chauffeurs was in het begin een zekere nervositeit te merken“, zegt Andreas Tremel. Wat vast kwam doordat het geen alledaagse situatie was: voor de praktijktest werden de chauffeurs uitgerust met een bril en een met kabels aangesloten EEG-kap. Laatstgenoemde was bedoeld om de alertheid en activering van de testchauffeurs te meten. De bril controleerde de oogbewegingen van de piloten. „De chauffeurs zijn echter snel gewend geraakt aan de meetapparatuur en ervoeren deze al snel niet meer als storend“, aldus de kwaliteitsmanager.

De analyse laat zien dat de platoon-chauffeurs tijdens de rit niet zwaarder worden belast dan chauffeurs van conventionele vrachtwagens. Bovendien bleek uit de analyse van de honderden miljarden data dat de platoon-piloten ook niet intensiever ingespannen of vermoeider zijn dan andere chauffeurs.

Brandstofbesparing met ruimte voor uitbreiding

Technisch functioneert platooning betrouwbaar – daar zijn alle deelnemende partners het over eens. Ook wat betreft brandstofbesparing heeft het project potentieel dat nog niet volledig is benut. De actuele testritten hebben geleid tot een brandstofbesparing van drie tot vier procent. „Het was een fantastisch project en we hebben goede resultaten bereikt“, zegt MAN-bestuursvoorzitter Joachim Drees, ook al hadden enkele branchedeskundigen meer verbruiksvoordelen verwacht. Dat had in belangrijke mate te maken met de richtlijnen in de speciale vergunning, licht Drees toe. In de vergunning is bijvoorbeeld een maximale snelheid van 80 km/h en een minimale afstand van 15 meter vastgelegd. Het gebruik van de anticiperende cruisecontrol was zodoende niet mogelijk. De cruisecontrol is gewoonlijk actief in het bereik van 75 tot 84 km/h en leidt tot verdere besparingen. De vastgelegde afstand heeft verdere successen verhinderd: bij een kortere afstand van 12,5 meter zou de brandstofbesparing merkbaar hoger zijn uitgevallen.

Het onderzoek in zijn geheel heeft een succes geboekt op weg naar geautomatiseerd rijden. De chauffeurs van Andreas Tremel zouden het liefst gelijk op de nieuwe technologie zijn overgestapt: „Uiteindelijk vonden ze het allemaal jammer toen de praktijktest voorbij was.“